Drawieński Park Narodowy: Położenie, historia i rola

Drawieński Park Narodowy – położenie, historia i rola

Drawieński Park Narodowy to wyjątkowe miejsce przyrodnicze, położone na granicy trzech województw: lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Znajduje się w regionie Równiny Drawskiej i jest schronieniem dla wielu rzadkich roślin oraz zwierząt, a także atrakcją dla osób lubiących aktywny wypoczynek w naturze.

Co to jest Drawieński Park Narodowy i co czyni go tak ważnym? Ten park zachował naturalny, dziki krajobraz stworzony przez ostatni lodowiec. Roztaczają tu obszerne lasy, wijące się rzeki, urocze jeziora i torfowiska, dające bogactwo siedlisk licznym roślinom i zwierzętom. Park służy nie tylko ochronie przyrody, ale również edukacji, rekreacji i wypoczynkowi z dala od miejskiego zgiełku.

Gdzie leży Drawieński Park Narodowy?

Jak już wspomniano, Drawieński Park Narodowy znajduje się na styku województw lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego – w Równinie Drawskiej, na terenie Pojezierza Południowopomorskiego. Obszar parku to młodoglacjalny teren powstały przez cofający się lodowiec. Przeważają tutaj sandry, czyli duże tereny z piaskiem i żwirem – pozostałość po topniejących lodowcach. Centrum zarządzania parkiem znajduje się w miejscowości Drawno, położonej nad rzeką Drawą.

Powierzchnia parku to około 11 535-11 536 hektarów, a bufor wokół niego zajmuje dodatkowo blisko 35 267 hektarów. Większość tej powierzchni to lasy – stanowią ponad 80%, co zapewnia schronienie różnym gatunkom i pozwala na zachowanie naturalnych procesów w środowisku.

Historia ustanowienia parku

Drawieński Park Narodowy powstał w 1990 roku, ponieważ potrzebna była lepsza ochrona unikalnych walorów przyrodniczych i krajobrazowych Puszczy Drawskiej. Pomysł założenia parku był rozważany już wcześniej, ale realizacja udała się dopiero na początku lat 90. Park powstał, aby chronić przyrodę, prowadzić badania i edukację, ale także rozwijać turystykę w zgodzie z naturą. Od początku istnienia stał się ważnym miejscem ochrony i zachowania różnorodności przyrodniczej w Polsce.

Dlaczego warto chronić ten teren?

Chronienie Drawieńskiego Parku Narodowego jest potrzebne z kilku powodów:

• Jest domem dla rzadkich i zagrożonych roślin oraz zwierząt, które potrzebują specjalnych siedlisk.
• Park pomaga też chronić wodę. Rzeki Drawa i Płociczna to tutejsze korytarze dla ryb i ważne miejsca dla wodnych roślin i zwierząt.
• Park jest idealnym miejscem do nauki, rekreacji i spokojnego odpoczynku. Jest tu wiele ścieżek, tras i miejsc edukacyjnych.
• Stanowi także istotny element krajobrazu kulturowego, ponieważ zachowały się ślady dawnych wsi, cmentarzy czy starych zakładów leśnych.

Roślinność i zwierzęta Drawieńskiego Parku Narodowego

Osoby kochające przyrodę mają tu wiele do zobaczenia. Różne siedliska i bogactwo gatunków sprawiają, że każdy znajdzie tu coś ciekawego. Przeważają lasy (ponad 80% powierzchni), w tym stare buczyny, lasy dębowo-bukowe, bory sosnowe oraz olsy i lasy łęgowe. Przeciętny wiek drzew to 120 lat, ale niektóre mają nawet 300-450 lat!

Wyjątkowe gatunki roślin

W parku zanotowano około 900 gatunków roślin naczyniowych – ponad 50 z nich jest pod ścisłą ochroną. W miejscach wilgotnych i na torfowiskach spotkamy rzadkie rośliny takie jak storczyk lipiennik Loesela, chamedafne północna, kruszczyk błotny czy fiołek mokradłowy. Można znaleźć tu też rzadkie grzyby, np. ozorek dębowy, lakownicę żółtawą, soplówkę bukową czy smardza jadalnego.

Zwierzęta objęte ochroną

Drawieński Park Narodowy zamieszkuje ponad 200 gatunków kręgowców, z czego ok. 130 to ptaki lęgowe. Park jest ważnym schronieniem dla licznych zwierząt drapieżnych i wodno-błotnych. Wydra europejska jest tu symbolem – jednak jej spotkanie w naturze to prawdziwy rarytas. Żyją tu bobry, jelenie, sarny, dziki, a także drapieżniki jak borsuk, jenot, szop pracz, norka amerykańska czy wilk. Od kilku lat regularnie pojawiają się tu wilki, co świadczy o naturalnym charakterze miejsca.

Bardzo ciekawe ptaki to np. bielik, rybołów, orlik krzykliwy, puchacz, bocian czarny, gągoł, pliszka górska czy zimorodek. W wodach parku bytuje ponad 30 gatunków ryb, w tym troć wędrowna, troć jeziorowa, lipień i rzadki głowacz białopłetwy.

Siedliska i ekosystemy

Drawieński Park Narodowy jest bogaty w różnorodne ekosystemy dzięki złożonemu krajobrazowi z sandrami, dolinami rzecznymi i jeziorami. Oprócz lasów, ważną rolę mają rzeki Drawa i Płociczna, których doliny są pełne przyrodniczych skarbów. W parku jest ok. 20 jezior, o bardzo różnych cechach: od jezior torfowiskowych aż po zbiorniki mezotroficzne, z których szczególnie ciekawe jest głębokie Jezioro Czarne.

Wszystkich zbiorowisk roślinnych zanotowano tu aż 224 – to wskazuje na bardzo dużą różnorodność, która pozwala wielu gatunkom czuć się tu jak w domu.

Ochrona i zarządzanie Drawieńskim Parkiem Narodowym

Ochrona przyrody w Drawieńskim Parku Narodowym jest zadaniem wymagającym współpracy parku, naukowców i miejscowej społeczności. Wszystko po to, by zachować te wyjątkowe przyrodnicze wartości na długie lata.

Każdy obszar parku ma swój plan ochrony – jest wyznaczone, co należy robić i jak dbać o przyrodę. Pracownicy prowadzą m.in. obserwacje stanu środowiska, odnawiają siedliska, prowadzą działania na rzecz zwierząt oraz informują odwiedzających o najważniejszych zasadach pobytu.

Najbardziej chronione miejsca i rezerwaty

W parku wyznaczono 12 obszarów ochrony ścisłej. Są to m.in. Przełom Drawy, Święta Hala, Moczele – Żeleźnica, Rynna Moczelska, Runica, Głodne Jeziorka, Sicienko, Wydrowe Łęgi, Pustelnik, półwyspy Jeziora Ostrowieckiego, Dolina Płocicznej i Jezioro Czarne. W tych strefach przyroda funkcjonuje praktycznie bez ingerencji człowieka.

W strefie buforowej parku jest 5 rezerwatów, gdzie chroni się mniejsze fragmenty wartościowych siedlisk.

Ochrona ryb i wody

Wody Drawieńskiego Parku Narodowego to bardzo ważna część tutejszych ekosystemów. Park prowadzi regularne badania czystości wód, odnawia koryta rzek, usuwa przeszkody migracyjne dla ryb i walczy z kłusownictwem. Rzeki i jeziora zamieszkują cenne gatunki ryb, jak łosoś, troć, lipień czy głowacz białopłetwy. Wędkowanie możliwe jest tylko po zakupie odpowiednich zezwoleń.

• Bilet lub licencję można kupić przez internet lub w Punktach Informacji Turystycznej.
• Potrzebna jest także karta wędkarza i rejestr połowu.

Plany powiększenia parku

Są rozważane plany powiększenia parku o ponad 18 000 hektarów, by chronić kolejne sandry, jeziora, torfowiska i cenne drzewostany w dolinie Drawy oraz na terenach dookoła jeziora Szczuczarz. Poszerzenie granic oznaczałoby zabezpieczenie jeszcze większej części Puszczy Drawskiej.

Zarządzanie Drawieńskim Parkiem Narodowym

Parkiem zarządza Dyrekcja Drawieńskiego Parku Narodowego z siedzibą w Drawnie. W obrębie parku wyodrębniono siedem rejonów ochronnych: Dębina, Knieja, Ostrowiec, Kamienna, Pustelnia, Sitno, Szuwary. Każdy z nich ma swoje zadania, między innymi w zakresie ochrony przyrody, nadzoru i udostępniania terenu turystom.

Zarząd parku odpowiada też za badania, edukację, utrzymanie szlaków i miejsc odpoczynku oraz współpracę z mieszkańcami okolicznych miejscowości.

Główne atrakcje Drawieńskiego Parku Narodowego

Drawieński Park Narodowy to miejsce, gdzie można zobaczyć piękne krajobrazy, spokojną dziką przyrodę i korzystać z dobrze przemyślanej infrastruktury turystycznej. Sprawdź, co warto tutaj zobaczyć:

• Stara Węgornia nad rzeką Płociczną – dawne miejsce połowu węgorzy
• Zabytkowa Elektrownia Wodna Kamienna nad Drawą
• Wydrzy Głaz – duży głaz narzutowy i charakterystyczny punkt na szlaku
• Wiata widokowa nad jeziorem Ostrowieckim
• Inne punkty widokowe, dawne osady, stare cmentarze, pozostałości hut i smolarni

Szlaki i ścieżki edukacyjne w Drawieńskim Parku Narodowym

Piesi, rowerzyści, biegacze i wodniacy znajdą tu mnóstwo wyznaczonych tras. Łączna długość szlaków pieszych przekracza 90 km. Szlaki są różnej długości i o zróżnicowanym stopniu trudności, więc zarówno początkujący, jak i zaawansowani, znajdą coś dla siebie.

Są także szlaki rowerowe, konne oraz ścieżki edukacyjne z tablicami informacyjnymi.

Kajakarstwo na Drawie i Korytnicy

Rzeki Drawa i Korytnica to świetne miejsce dla fanów kajaków. Spływy tymi rzekami są dostępne w określonych terminach (1 stycznia-15 marca i 1 lipca-31 grudnia) i godzinach między 9:00 a 19:00. W jednym czasie z rzeki może korzystać do 750 osób. Spływy oferują spokojne odcinki i fragmenty z bystrzami.

Informacje praktyczne

Przed przyjazdem warto poznać kilka ważnych rzeczy, by wyjazd był udany i bezpieczny:

• Korzystaj z Punktów Informacji Turystycznej w Drawnie i Głusku – tu znajdziesz mapy, informacje o szlakach i regulaminie parku.
• Wejście na teren parku jest bezpłatne, ale za kajakarstwo, wędkowanie, biwakowanie i wstęp do Centrum Edukacji pobierane są opłaty. Bilety kupisz online lub na miejscu w Punktach Informacji.
• Zawsze sprawdzaj prognozę pogody i zabieraj odpowiedni strój oraz wyposażenie (mapa, kompas, zapas wody i jedzenia).
• W parku obowiązuje zakaz wprowadzania psów, biwakowania poza wyznaczonymi miejscami oraz zbierania roślin i grzybów.

Miejsca noclegowe

• W okolicy są pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne i kempingi.
• Na terenie parku wyznaczono 6 miejsc biwakowych: Drawnik, Barnimie, Bogdanka, Sitnica, Pstrąg, Kamienna. Biwakowanie poza nimi jest niedozwolone.

Wycieczki z dziećmi

Większość szlaków jest przyjazna rodzinom. Dzieci mogą się tu uczyć, bawić i poznawać przyrodę na różne sposoby – od spokojnych spacerów po kajaki na łatwiejszych fragmentach rzeki. Najlepiej wybierać trasy odpowiednie do ich wieku i robić przerwy na odpoczynek.

Wydarzenia, projekty i najnowsze informacje z parku

Drawieński Park Narodowy regularnie organizuje wydarzenia oraz realizuje projekty przyrodnicze i edukacyjne. Na stronie internetowej parku i w Punktach Informacji Turystycznej znajdziesz aktualne wiadomości o warsztatach, spacerach, wystawach oraz zmianach na szlakach.

Warto zajrzeć także do relacji z wydarzeń oraz obejrzeć wystawy zdjęć, a także skorzystać z podcastów czy broszur, które park udostępnia. Wszystkie te materiały są dostępne online i na miejscu w wyznaczonych punktach.

Najczęstsze pytania o Drawieński Park Narodowy

• Jak zaplanować wizytę?
  Najpierw zdecyduj, co chcesz robić – chodzić, pływać kajakiem, jeździć rowerem, obserwować ptaki. Zapoznaj się z mapą i trasami. Sprawdź prognozę pogody i rezerwuj nocleg z wyprzedzeniem, jeśli masz taki plan. Szczegóły i pomoc uzyskasz w Punktach Informacji Turystycznej.
• Czy park jest otwarty cały rok?
  Tak, ale czasem niektóre szlaki lub atrakcje są czasowo zamknięte (np. przez pogodę czy względy ochronne). Kajakarstwo na Drawie jest możliwe tylko w wybranych terminach. Aktualne informacje są na stronie parku.
• Jakie są zasady zwiedzania?
  Poruszaj się tylko po wyznaczonych szlakach, biwakuj w przeznaczonych miejscach, nie wprowadzaj psów, nie schodź ze szlaków, nie zbieraj roślin i grzybów, nie hałasuj, zabieraj swoje śmieci.
• Co można, a czego nie wolno?
  Można pieszo, rowerem lub konno zwiedzać wyznaczone trasy, korzystać z miejsc biwakowych i wiat, łowić ryby z ważną licencją, pływać kajakiem w wyznaczonych terminach. Nie wolno: schodzić ze szlaków, palić ognisk poza miejscami do tego przeznaczonymi, kąpać się poza wskazanymi miejscami, używać dronów bez zgody zarządu, płoszyć zwierząt.