Co zrobić z pigwy? Pomysły i przepisy na zimę

Pigwa to owoc, który z pozoru nie rzuca się w oczy, a ma bardzo wiele do zaoferowania w kuchni i dla zdrowia. Jeśli masz pigwę i nie wiesz, co z nią zrobić, masz wiele możliwości! Nadaje się do różnych przetworów – możesz z niej zrobić nalewkę, dżem, konfiturę, sok lub syrop. Ze względu na jej kwaśny smak i twardość, pigwę najlepiej poddawać ogrzewaniu – wtedy staje się miękka i pachnąca. Pigwa dobrze smakuje nie tylko w przetworach. Pasuje do deserów, ciast, a nawet do obiadowych dań wytrawnych. Jest bardzo zdrowa, bogata w witaminy i minerały, zwłaszcza w witaminę C. Dlatego przetwory z pigwy dobrze jeść w sezonie jesienno-zimowym, gdy częściej chorujemy.

Poniżej znajdziesz podpowiedzi, jak używać pigwy w kuchni, jak ją przygotować do przetworów i z czym można ją łączyć. Przekonasz się, że pigwa słusznie nazywana jest „polską cytryną” i powinna zagościć w twoim domu na stałe.

Pigwa – jaki to owoc i kiedy ją zrywać?

Pigwa zwyczajna (Cydonia oblonga) to rzadko spotykany, lecz ciekawy owoc, którego nie powinno się mylić z pigwowcem. Jest spokrewniona z jabłkami i gruszkami, a pochodzi z Azji. W Polsce staje się coraz bardziej popularna ze względu na zdrowotne właściwości i szerokie użycie w kuchni. Pigwa dojrzewa jesienią, szczególnie dobrze nadaje się do robienia przetworów na zimę, by wspierać odporność w chłodne miesiące.

Pigwa wygląda trochę jak jabłko, ale jest od niego twardsza i bardziej kwaskowata. Jej miąższ mocno pachnie – nie trzeba jej dużo, by poczuć jej aromat w potrawie. Zawsze przetwarzaj pigwę przez gotowanie, smażenie czy pieczenie – dopiero wtedy jest smaczna i miękka, a jej smak łagodnieje.

Jak rozpoznać dobrą pigwę przy zakupie?

Owoce pigwy są żółte i przypominają jabłka lub gruszki, mają cienką skórkę, często z lekkim meszkiem. W środku są bardzo twarde, a pestki zamknięte są w mocnym gnieździe nasiennym.

• Wybieraj pigwy ciężkie, twarde, bez plam i uszkodzeń.
• Bardziej żółty kolor oznacza, że owoc jest dojrzały.
• Owoce miękkie lub z pleśnią pomijaj.
• Nie dziw się, jeśli pigwa jest twardsza niż jabłko – taka jej natura.

Jaki jest najlepszy czas na zbiory pigwy na przetwory?

Pigwę najlepiej zbierać od września do listopada. Fani pigwy mówią, że jej smak najlepiej rozwija się po pierwszych przymrozkach – wtedy staje się słodsza i mniej cierpka. To najlepszy okres na robienie soków, dżemów i innych przetworów na zimę.

Z dojrzałej pigwy zrobisz świetne dżemy, bo zawiera dużo pektyn. Dzięki temu przetwory zagęszczają się bez dodatku żelatyny czy sztucznych dodatków.

Jak przygotować pigwę do przetworów i potraw?

Przygotowanie pigwy wymaga trochę pracy, bo jest bardzo twarda. Najpierw dokładnie ją umyj, wytnij pestki i twarde wnętrze, a następnie pokrój na małe kawałki.

Przydatny będzie ostry nóż i solidna deska. Skórkę można obrać, choć niektórzy zostawiają ją na owocu, gdy jest cienka. Sposób krojenia zależy od tego, co chcesz zrobić – sok, dżem, konfitura czy może kompot.

Obieranie i krojenie pigwy – praktyczne rady

1. Umyj owoce – możesz przetrzeć skórkę, by usunąć meszek.
2. Przekrój pigwę na pół lub ćwiartki.
3. Wytnij twarde środki. Pomocna może być łyżka lub narzędzie do jabłek.
4. Pokrój pigwę na mniejsze kawałki – plasterki lub kostkę.
5. Pamiętaj – nasiona pigwy w dużej ilości mogą być szkodliwe, trzeba je zawsze wyrzucić.

Czy pigwę można jeść na surowo?

Pigwa jest jadalna, ale przez twardość i mocno kwaśny smak, nie nadaje się do podjadania prosto po umyciu. Surowa jest ciężka do jedzenia i trawienia. Po ugotowaniu lub upieczeniu staje się miękka, pachnąca i dużo smaczniejsza – właśnie wtedy sprawdza się w przetworach i deserach.

Co można zrobić z pigwy? Pomysły i przepisy

Pigwa świetnie sprawdzi się podczas robienia różnych domowych przetworów. Jej smak i zapach pasują zarówno do słodkich, jak i wytrawnych dań. Poznaj kilka najbardziej znanych możliwości:

Jak zrobić sok z pigwy?

1. Umyj, obierz i pokrój pigwę w kostkę.
2. Zasyp cukrem w słoiku i odstaw na kilka dni w chłodne miejsce.
3. Pigwa puści sok – codziennie potrząsaj słoikiem.
4. Po kilku dniach odcedź sok do butelek lub pasteryzuj.
5. Sok dodawaj do herbaty, wody, napojów.

Możesz też ugotować pigwę z wodą i cukrem, a potem odcedzić sok.

Jak zrobić nalewkę z pigwy (pigwówka)?

1. Pokrojone owoce (bez gniazd nasiennych) zasyp cukrem, odstaw na kilka dni, by puściły sok.
2. Sok zlej, a owoce zalej alkoholem (wódka lub spirytus).
3. Odstaw całość na kilka tygodni.
4. Po tym czasie alkohol połącz z odlanym wcześniej syropem.
5. Przefiltruj i wlej do butelek. Im dłużej stoi, tym smak jest lepszy.

Dżem i konfitura z pigwy

• Główne składniki: owoce pigwy, cukier, woda, czasem cytryna.
• Krojoną pigwę gotuj z cukrem i wodą na małym ogniu, aż zmięknie i zgęstnieje.
• Dodaj cynamon, imbir, miód lub inne owoce według gustu.
• Przekładaj do wyparzonych słoików i pasteryzuj.
• Dżem świetnie sprawdzi się do wypieków i śniadań.

Galaretka i syrop z pigwy

Galaretka powstaje z wywaru z gotowanej pigwy. Cukier i czasem wanilia, sok z cytryny – i gotowe. Ciepłą galaretkę przekładaj do słoików. Syrop przygotowuje się podobnie jak sok. Dodawaj je do ciast, herbaty i na kanapki z serem.

Ciasto z pigwą

Pigwa świetnie smakuje w ciastach – sama lub razem z jabłkami i gruszkami. Możesz z niej zrobić:

• Tartę z karmelem
• Ucierane ciasto z kawałkami pigwy
• Szarlotkę lub brownie z dodatkiem pigwy
• Nadzienie do drożdżówek, rogalików czy naleśników

Kompot i pigwa kandyzowana

Pokrojoną pigwę zagotuj z wodą i cukrem – kompot gotowy. Możesz go wzbogacić jabłkami lub gruszkami. Jeśli masz więcej czasu, przygotuj pigwę kandyzowaną – gotuj ją w syropie cukrowym przez kilka dni. Kandyzowane kawałki świetnie smakują w ciastach, musli i jako słodka przekąska.

Do czego pasuje pigwa w kuchni?

Pigwa łączy się dobrze z owocami i przyprawami. Jej kwaśny smak sprawia, że pasuje do wielu potraw – zarówno słodkich, jak i wytrawnych. Warto próbować nowych połączeń, by odkryć swoje ulubione zestawy smaków.

Zanim połączysz pigwę z innymi dodatkami

• Najlepiej smakuje z jabłkami, gruszkami, brzoskwiniami, cytrusami czy dynią.
• Cynamon, imbir, wanilia, goździki świetnie podkreślają smak pigwy.
• Z cytryną lub limonką pigwa nabiera więcej świeżości.
• Na ostro spróbuj szczypty chilli lub kurkumy.

Pigwa w daniach wytrawnych

• Pigwa dobrze pasuje do mięsa – zwłaszcza do wieprzowiny, drobiu i dziczyzny.
• Galaretka lub konfitura z pigwy dobrze komponuje się z serami.
• Pokrojona i upieczona pigwa smakuje w sałatkach, np. z rukolą i kozim serem.
• Można jej użyć do robienia sosów do mięsa.

Jak przechowywać pigwę i przetwory?

Aby pigwa i domowe przetwory zachowały świeżość, musisz zapewnić im dobre warunki. Świeże owoce najlepiej przechowywać w chłodzie (piwnica, chłodna spiżarnia), a gotowe dżemy, soki czy nalewki trzymać w wyparzonych słoikach, w ciemnym i chłodnym miejscu.

• Świeżą pigwę ułóż w jednej warstwie i sprawdzaj, czy nie zaczyna się psuć.
• Przetwory bez konserwantów wymagają starannego przechowywania – słoiki lub butelki muszą być czyste i dobrze zamknięte.

Pasteryzacja

• Możesz pasteryzować przetwory „mokro” – słoiki umieszcza się w garnku z wodą i gotuje przez kilkanaście minut.
• Często wystarczy postawić gorące słoiki do góry dnem.
• Dobrze zamknięte przetwory nie popsują się nawet przez rok.

Przechowywanie świeżych owoców

• Chłodne, ciemne miejsce (0-4°C) będzie najlepsze.
• Najlepiej, żeby owoce nie stykały się ze sobą.
• Usuń nadpsute sztuki, bo mogą popsuć resztę owoców.

Pigwa jest świetnym, zdrowym i uniwersalnym owocem, który możesz wprowadzić do swojej kuchni na wiele sposobów. Jej kwaskowatość i zawartość witaminy C wspomagają odporność, a różne przetwory z pigwy wzbogacą codzienne menu. Możesz robić z niej napoje, dżemy, nalewki, ale też próbować nowych przepisów na słodko i na słono. Skorzystaj z sezonu i przygotuj własne zapasy zdrowia na zimę!

Na koniec warto wspomnieć, że pigwa jest mało kaloryczna (ok. 57 kcal/100 g) i bogata w błonnik, dlatego dobrze wpływa na trawienie. Napary z pigwy kiedyś podawano przy suchym kaszlu, a dzięki zawartości śluzów pomagają też w bólu gardła. Pigwa wspiera też serce, bo zawiera sporo potasu. Wyciągi z pigwy używane są nawet do pielęgnacji skóry, ponieważ działają na nią regenerująco i sprawiają, że jest bardziej elastyczna. Warto więc nie tylko jeść, ale też wykorzystywać pigwę jak najwięcej!