Co to dokładnie znaczy, gdy mówimy o „10-krotnym Ironmanie”? Czy to tylko wyścig dla garstki osób o niezwykłej odporności, czy coś więcej? Krótko mówiąc, 10-krotny Ironman, znany też jako Deca Ironman, to bardzo trudna odmiana triathlonu. Zawodnicy muszą pokonać dystans dziesięć razy dłuższy niż klasyczny Ironman. Obejmuje to bardzo długie pływanie, jazdę na rowerze i bieganie. Tu sprawdzianem jest nie tylko wytrzymałość fizyczna, ale też siła psychiczna. Przyjrzymy się bliżej tej wyjątkowej dyscyplinie, poznamy jej uczestników i dowiemy się, skąd biorą się motywacje do podjęcia tak ciężkiego wyzwania.
Co to jest 10-krotny Ironman?
10-krotny Ironman to jedna z najtrudniejszych odmian ultratriathlonu. Polega na tym, by pokonać dystans dziesięciokrotnie większy niż tradycyjny Ironman. Ironman to zawody triathlonowe organizowane przez World Triathlon Corporation (WTC), które zawsze składają się z trzech konkurencji: pływania, jazdy na rowerze i biegania (w tej kolejności). W przypadku 10-krotnego Ironmana musimy pomnożyć klasyczne dystanse razy dziesięć.
Ultratriathlon to nie tylko 10-krotne dystanse – są też inne rodzaje, np. podwójny, potrójny czy pięciokrotny Ironman. Każdy z nich to ogromne wyzwanie, a 10-krotny Ironman jest na szczycie tej listy.
Na czym polegają zawody 10-krotnego Ironmana?
W 10-krotnym Ironmanie zawodnicy muszą przepłynąć, przejechać i przebiec dystanse dziesięć razy dłuższe niż standardowe. Zmagania trwają kilka dni, więc trzeba nauczyć się panować nad zmęczeniem, snem, jedzeniem i licznymi problemami, które pojawiają się w trakcie zawodów.
Zazwyczaj wyścigi odbywają się w jednej, nieprzerwanej serii (continuous), czyli zegar chodzi non stop, a zawodnicy sami decydują, kiedy robią krótkie przerwy. Istnieją też wersje etapowe, gdzie każdego dnia robi się część dystansu, ale to wersja ciągła jest najbardziej wymagająca.
Czym różni się 10-krotny Ironman od zwykłego Ironmana?
Między klasycznym Ironmanem a 10-krotnym jest ogromna różnica. Zwykły Ironman to już duży wyczyn: 3,86 km pływania, 180,25 km na rowerze i 42,2 km biegu, które trzeba pokonać zwykle w ciągu 16-17 godzin.
W 10-krotnym Ironmanie te dystanse wynoszą: 38 km pływania, 1800 km jazdy na rowerze i 422 km biegu. To znacznie więcej niż większość ludzi jest w stanie sobie wyobrazić, wymaga nawet tygodnia lub więcej prawie nieprzerwanego wysiłku.
Dystanse w 10-krotnym Ironmanie
10-krotny Ironman to bardzo konkretne liczby. Organizatorzy wybierają zwykle pętle do ścigania, żeby było łatwiej z logistyką, a pływanie odbywa się przeważnie w basenie, a rower i bieg na zamkniętych trasach.
Ile trzeba przepłynąć, przejechać i przebiec?
Dystanse w 10-krotnym Ironmanie:
- Pływanie: 38 km – tyle co 760 długości 50-metrowego basenu. Pływanie trwa kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt godzin.
- Rower: 1800 km – w niektórych zawodach oznacza to np. 200 okrążeń 9-kilometrowej pętli.
- Bieg: 422 km – to tak, jakby przebiec dziesięć maratonów jeden po drugim.
Żeby to ukończyć, trzeba nie tylko być dobrze przygotowanym fizycznie, ale też mieć ogromną siłę woli.
| Dyscyplina | Standardowy Ironman | 10-krotny Ironman |
|---|---|---|
| Pływanie | 3,86 km | 38 km |
| Rower | 180,25 km | 1800 km |
| Bieg | 42,2 km | 422 km |
Jak wygląda plan zawodów?
10-krotny Ironman może trwać nieprzerwanie kilka dni (wersja continuous) lub być podzielony na etapy – wtedy każdego dnia uczestnicy pokonują określoną część dystansu. Zaczyna się od pływania, potem jest rower i na końcu bieg. Między dyscyplinami są krótkie przerwy na zmianę sprzętu. Odpoczynek i sen to bardzo krótki czas, bo zegar cały czas chodzi.
Najważniejsze wyścigi 10-krotnego Ironmana
Choć ultratriathlon nie jest zbyt popularny, istnieją prestiżowe zawody, które skupiają najlepszych z całego świata. Właśnie tam ustanawia się rekordy i zapisuje w historii najtrudniejszych wyzwań sportowych.
Najważniejszym wydarzeniem są Mistrzostwa Świata Ultra Triathlon, organizowane między innymi w Szwajcarii. Są też inne duże zawody, jak Ultra Triathlon Italy.
Gdzie zwykle odbywają się mistrzostwa?
Mistrzostwa Świata Ultra Triathlon często mają miejsce w Buchs w Szwajcarii, gdzie zawodnicy pokonują dystanse od podwójnego do dziesięciokrotnego Ironmana. To wydarzenie przyciąga najlepszych ultratriathlonistów, którzy rywalizują o tytuł mistrza oraz rozgłos w środowisku.
Inne ważne zawody
Poza Szwajcarią są także zawody we Włoszech – Ultra Triathlon Italy, gdzie także można zmierzyć się z dystansem 10-krotnym. Właśnie tam Adrian Kostera planował pobić rekord świata. Popularność i ranga zawodów buduje się nie tylko przez trasę i organizację, lecz także przez obecność najlepszych zawodników.
Rekordy i polskie sukcesy w 10-krotnym Ironmanie
W gronie najlepszych ultratriathlonistów nie brakuje Polaków, którzy zdobywają najwyższe miejsca i biją rekordy, inspirując innych do wyznaczania sobie wielkich celów.
Obecny rekord świata
Przez długi czas rekord w 10-krotnym Ironmanie w wersji continuous należał do Belga Kennetha Vanthuyne (182 godziny, 43 minuty, 43 sekundy). W maju 2023 roku wynik ten został poprawiony przez Roberta Karasia – Polak pokonał całość w 164 godziny, 14 minut i 2 sekundy, czyli o ponad 18 godzin szybciej.
Polacy na podium
Robert Karaś, urodzony w Elblągu w 1988 roku, przez długi czas był najważniejszym polskim ultratriathlonistą. W 2023 roku ustanowił rekord świata, a wcześniej zdobywał tytuły na podwójnym, potrójnym i pięciokrotnym Ironmanie. Obecnie, mimo zdyskwalifikowania w związku z dopingiem, jego wcześniejsze osiągnięcia są nadal pamiętane.
Również Adrian Kostera zdobył sławę jako rekordzista na dystansie pięciokrotnym, a w 10-krotnym Ironmanie zajął trzecie miejsce, nawet biegając w klapkach przez część zawodów. Wcześniej ukończył Wyzwanie 365 Triathlon, które polegało na przebyciu dystansu równego obwodowi Ziemi.
| Zawodnik | Najlepsze osiągnięcie | Rok |
|---|---|---|
| Robert Karaś | Rekord świata Deca Ironman | 2023 |
| Adrian Kostera | Rekord świata 5x Ironman, 3. miejsce w Deca Ironman | 2022-2023 |
Przygotowania i trudności 10-krotnego Ironmana
Trenowanie do 10-krotnego Ironmana wymaga długiego czasu i szerokiej strategii. Nie chodzi tylko o fizyczny wysiłek, ale także o budowanie odporności psychicznej, organizację logistyki i dbanie o drobiazgi.
Największe trudności to zmęczenie, ból, monotonia, kłopoty z odżywianiem i snem oraz nagłe kryzysy fizyczne i psychiczne.
Najważniejsze elementy przygotowań
Trening do 10-krotnego Ironmana oznacza wiele godzin w basenie, na rowerze i na trasie biegowej. Trzeba systematycznie zwiększać dystanse, robić tak zwane treningi “ceglane” (łączące dwie lub więcej dyscyplin). Ważne jest także nastawienie psychiczne – trzeba nauczyć się radzić sobie z własnymi słabościami i nie rezygnować przy pierwszych oznakach kryzysu. Wizualizacja sukcesu i pozytywne myślenie bardzo pomagają.
Radzenie sobie z kryzysami
Podczas tak długiego wyścigu kryzysy się przydarzają. To mogą być kontuzje, ogromne zmęczenie czy znużenie. Zawodnicy korzystają z pomocy bliskich i zespołu wsparcia, który pomaga z jedzeniem, motywacją, regulowaniem tempa i zmianą planów, gdy pojawiają się problemy. Krótki odpoczynek, przekąska czy zmiana podejścia mogą być bardzo pomocne, by przetrwać trudne momenty.
Motywacje i wpływ startu w 10-krotnym Ironmanie
Dlaczego ludzie decydują się na taki wysiłek? Dla wielu to sprawdzenie swoich granic i udowodnienie sobie czegoś ważnego. Znajdują sens w przełamywaniu słabości lub po prostu szukają wyjątkowego doświadczenia, które pozwoli spojrzeć inaczej na życie.
Jak taki start zmienia życie?
Po ukończeniu ultratriathlonu wiele osób staje się bardziej odpornych, lepiej radzi sobie w codzienności i zaczyna doceniać proste rzeczy. Zdobywają nowe umiejętności organizacyjne, planowania i wytrwałości, które później przydają się w innych sferach życia.
Rola rodziny i zespołu wsparcia
Wygranie lub ukończenie 10-krotnego Ironmana często nie byłoby możliwe bez wsparcia bliskich i drużyny. Rodzina, przyjaciele i partnerzy motywują, dodają otuchy i pomagają w przygotowaniach. Zespół zajmuje się logistyką, jedzeniem i motywowaniem w trudnych chwilach. Dobre relacje w zespole to jeden z kluczy do sukcesu.
Najczęściej zadawane pytania o 10-krotny Ironman
Wiele osób pyta, czy każdy może wystartować, jakie są wymagania oraz jakie ryzyko wiąże się z takim wyzwaniem.
Czy każdy może wystartować w 10-krotnym Ironmanie?
10-krotny Ironman nie jest dla każdego. Startują tam osoby z wieloletnim doświadczeniem w triathlonie, które przeszły treningi na krótszych dystansach i miały styczność z tak dużym wysiłkiem. Organizatorzy stawiają wymagania kwalifikacyjne – ukończenie wcześniejszych ultratriathlonów to często obowiązek.
Wymagania zdrowotne i formalności
Zawodnicy muszą być bardzo zdrowi, a ich organizm musi być gotowy na długotrwały wysiłek. Wymaga się aktualnych badań lekarskich oraz oświadczeń o starcie na własną odpowiedzialność. Często jest potrzebne też ubezpieczenie. Sam udział wiąże się też z wysokimi kosztami wpisowego.
Jakie mogą być zagrożenia dla zdrowia?
Długotrwały wysiłek może prowadzić do odwodnienia, zaburzenia elektrolitów, uszkodzeń mięśni, stawów i problemów ze zdrowiem. Zmęczenie i brak snu zagrażają koncentracji. Może dojść do problemów żołądkowych czy nawet poważniejszych konsekwencji, jeśli zabraknie wsparcia i podstawowej opieki medycznej. Ważne jest, by trenować z głową, mieć zespół opieki i być świadomym ryzyka.
10-krotny Ironman to granica tego, co może znieść człowiek. Pokazuje, jak wielka bywa siła motywacji i wytrwałości. Chociaż to wyzwanie dla nielicznych, historie tych sportowców pokazują, że przy solidnym przygotowaniu, pomocy innych i wierze w samego siebie można sięgać po cele, które wydają się nieosiągalne.
