Zastanawiasz się, czym żywią się kaczki? Te sympatyczne ptaki z rodziny kaczkowatych, do której należy ponad sto gatunków na świecie (w tym kaczki hodowlane), mają bardzo różnorodną dietę. W Polsce często widuje się krzyżówki, cyraneczki, świstuny czy płaskonosy. Większość kaczek to wszystkożercy, a ich jedzenie zależy głównie od środowiska i pory roku. Najczęściej jedzą rośliny rosnące w wodzie, ale nie stronią też od małych zwierząt, a czasem nawet ryb.
Poznanie zwyczajów żywieniowych kaczek jest ważne, zwłaszcza jeśli planujemy je dokarmiać (trzeba jednak uważać, bo nie zawsze i nie wszystkim kaczką wolno podawać jedzenie!). Ich układ trawienny jest przystosowany do określonych rodzajów pożywienia. Źle dobrany pokarm może im zaszkodzić. W tym artykule wyjaśniamy, co jedzą dzikie i domowe kaczki, czym się różnią ich potrzeby żywieniowe oraz jakiego jedzenia lepiej im w ogóle nie dawać.

Co jedzą kaczki: podstawowe składniki w diecie
Kaczki, niezależnie od tego, czy żyją na wolności czy w gospodarstwie, jedzą wiele różnych rzeczy. Dobrze umieją przystosować się do tego, co mają w otoczeniu, ale niektóre pokarmy są dla nich szczególnie ważne.
W naturze kaczki spędzają dużo czasu na wodzie, szukając jedzenia. Mają dzioby stworzone do wybierania pokarmu z wody i z jej obrzeży.
Najważniejsze składniki odżywcze dla kaczek
By kaczki były zdrowe, muszą jeść pokarmy dostarczające im białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin i minerałów. Białko jest bardzo potrzebne młodym i rosnącym ptakom, a także dorosłym w czasie, gdy składają jaja.
Węglowodany dają im energię do pływania, latania i szukania jedzenia. Tłuszczy potrzebują mniej, ale są szczególnie przydatne zimą, bo pomagają przetrwać zimno. Witaminy i minerały, takie jak magnez, żelazo, wapń i cynk, pomagają utrzymać dobre zdrowie, mocne kości i pióra.
Naturalna dieta kaczek w przyrodzie
Dziko żyjące kaczki dostosowują swoją dietę do pory roku i tego, co znajdą wokół siebie. Główne ich pożywienie to rośliny, które rosną w wodzie: liście, łodygi, korzenie, bulwy i nasiona. To właśnie te pokarmy dają im najwięcej węglowodanów i błonnika.
Oprócz roślin, chętnie jedzą też drobne zwierzęta. Ich menu to także owady, larwy, ślimaki, małe skorupiaki, a nawet nieduże ryby i płazy. Dzięki temu mają wystarczająco dużo białka potrzebnego do wzrostu i rozmnażania. Szukają takich pokarmów w wodzie oraz na lądzie blisko brzegu.

Jakie jedzenie najbardziej lubią kaczki?
Kaczki mogą jeść wiele rodzajów jedzenia, ale mają swoje upodobania. Warto znać te preferencje, zwłaszcza jeżeli dbamy o kaczki domowe lub gdy chcemy dokarmiać dzikie ptaki odpowiednim pokarmem.
Ich menu zmienia się w zależności od dostępności jedzenia w przyrodzie i od gatunku kaczki. Te, które pływają na powierzchni wody, zazwyczaj jedzą więcej roślin i drobnych bezkręgowców, a kaczki nurkujące – częściej sięgają po małe ryby i mięczaki.
Ziarna i zboża w diecie kaczek
Wiele kaczek lubi ziarna i zboża, szczególnie gdy w zimnych miesiącach trudniej znaleźć inne jedzenie. Ziarna są bogate w węglowodany, więc dają dużo energii.
Najlepsze dla kaczek są: pszenica, jęczmień, kukurydza, owies. Jęczmień zawiera sporo aminokwasów i minerałów. Mogą też jeść nasiona grochu, płatki owsiane, otręby oraz gotowany (niesolony) ryż.
Rośliny wodne i lądowe
Rośliny wodne to główne jedzenie wielu dzikich kaczek. Zjadają liście, łodygi, korzenie, bulwy i nasiona tych roślin. Dają one błonnik, witaminy i minerały.
Czasami kaczki sięgają po zielone części roślin z lądu – na przykład młodą trawę, liście sałaty lub kapusty. Siano i trawy są dla nich dobrym źródłem błonnika.
Bezkręgowce, owady i małe zwierzęta
Małe zwierzątka, takie jak owady, larwy, ślimaki czy skorupiaki, są bardzo ważnym źródłem białka zwłaszcza dla młodych kacząt oraz samic składających jaja.
Kaczki potrafią szukać tych stworzeń w błocie, pod kamieniami, w trawie i oczywiście w wodzie. Pokazuje to, że nie są tylko roślinożercami, ale także polują na drobniejsze zwierzęta.

Owoce i jagody: czy można je podawać kaczkom?
Kaczki lubią także owoce i jagody, jeśli mogą je znaleźć, zwłaszcza latem i jesienią. Owoce dostarczają witamin, jednak należy je podawać w małych kawałkach, żeby ptak się nie zadławił. Ulubionymi są jabłka, śliwki i gruszki.
Owoce i jagody to smaczny dodatek, ale nie powinny zastępować głównej diety, nawet kaczek domowych. W przyrodzie kaczki jedzą je tylko w odpowiednich porach roku.
Jakie warzywa mogą jeść kaczki?
Warzywa to też dobry składnik kaczego jadłospisu. Kaczki lubią zwłaszcza marchew, kapustę, buraki pastewne. Warzywa można podawać surowe lub gotowane, ale nie wolno ich solić! Sól szkodzi kaczkom, podobnie jak resztki od ludzi. Gotowane, niesolone ziemniaki również można podawać.
Czy kaczki jedzą mięso i ryby?
Tak, kaczki mogą zjadać mięso, bo są wszystkożerne. Ale mięso nie jest główną częścią ich diety. Dziko żyjące kaczki uzupełniają nim swoją dietę, gdy znajdą możliwość.
W środowisku wodnym kaczki trafiają na różne drobne zwierzęta, które czasem zjadają. To dowód, że łatwo przystosowują się do danego pokarmu.
Czy mięso to ważny pokarm dla kaczek?
Dzikie kaczki czasem łapią małe ryby i inne wodne stworzenia – nie jest to jednak najważniejsze w ich odżywianiu. Większość z nich bazuje na roślinach i bezkręgowcach. Niekiedy hodowcy domowych kaczek dają im gotowane mięso, by dodać im białka, ale nie jest to konieczne, jeśli dostają dobrą mieszankę zbóż i warzyw.
Które kaczki zjadają ryby?
Jest kilka gatunków kaczek, takich jak tracze (np. nurogęś lub szlachar) i niektóre kaczki morskie (np. lodówka), które częściej polują na ryby. Mają specjalne dzioby, które ułatwiają im łapanie ryb. Kaczki nurkujące – jak czernica czy ogorzałka – również często jedzą małe ryby i mięczaki, nurkując po nie.
Dieta domowych i dzikich kaczek – różnice
Choć kaczki domowe pochodzą od dzikich, ich żywienie wygląda inaczej. Domowe kaczki polegają na człowieku, który daje im jedzenie, a dzikie zdobywają wszystko same, korzystając z tego, co mają dookoła.
Czym karmić domowe kaczki?
Dieta domowych kaczek powinna być urozmaicona i dobrze zbilansowana. Dobrym wyborem są gotowe mieszanki paszowe dla kaczek – dostępne w sklepach, zawierają wszystkie potrzebne składniki w odpowiednich ilościach.
Oprócz paszy, warto dawać im zboża (owies, pszenica, jęczmień), świeże warzywa (marchew, gotowane ziemniaki, kapusta, burak pastewny) oraz owoce (np. rozdrobnione jabłka, gruszki, śliwki). Ważne: nie dawaj kaczkom chleba i jedzenia przetworzonego dla ludzi.
Czym żywią się dzikie kaczki?
Dzikie kaczki jedzą to, co znajdą w swoim otoczeniu – głównie rośliny wodne, nasiona, ziarna, owady, larwy i inne drobne zwierzęta, czasem też małe ryby i płazy. Ich dieta zmienia się w ciągu roku – latem zjadają więcej białka z bezkręgowców, jesienią skupiają się na nasionach i ziarnach, a zimą szukają najkaloryczniejszych rzeczy, by przetrwać chłody.
Karmienie kacząt i dorosłych kaczek
Kaczki potrzebują innego jedzenia na różnych etapach życia. Młode kaczęta powinny dostawać inne pokarmy niż dorosłe kaczki. Dobra dieta od początku życia wpływa na zdrowie ptaka w przyszłości.
Jak karmić małe kaczątka?
Małe kaczki są bardzo delikatne i muszą jeść bogaty w białko i witaminy pokarm. Najlepiej nadają się do tego specjalne pasze startowe, dostępne w sklepach. Po pewnym czasie można im podawać także drobno posiekane warzywa, np. sałatę lub marchewkę. Nie wolno dawać małym kaczkom całych ziaren ani chleba – mogą się tym zadławić lub nabawić problemów trawiennych.
Kiedy można wprowadzać nowe pokarmy dla młodych kaczek?
Nowe produkty należy dodawać stopniowo. Najważniejsza na początku jest pasza startowa, a po kilku dniach można powoli dawać drobno pokrojone warzywa. Ziarna wprowadza się dopiero, kiedy kaczki są trochę większe, najlepiej w postaci rozdrobnionej. Zawsze muszą mieć stały dostęp do czystej wody.
Dieta dorosłych kaczek
Dorosłe kaczki mogą jeść gotowe pasze, zboża, warzywa i owoce. Ich dieta powinna być różnorodna, żeby dostarczać wszystkich potrzebnych składników. Dzikie kaczki przestawiają się na to, co w danej chwili dostępne w naturze.
Jak zmienia się dieta kaczek w ciągu roku?
Dieta dzikich kaczek bardzo zależy od pory roku. Ptaki te są elastyczne i latem, kiedy jedzenia jest dużo, jedzą różne rzeczy, a jesienią przygotowują się do zimy lub dalekich lotów. Zimą muszą szukać tego, co akurat mogą znaleźć.
Jakie jedzenie mają kaczki dostępne w poszczególnych porach roku?
Pora roku | Co jedzą kaczki najchętniej |
---|---|
Wiosna | Bezkręgowce, świeże rośliny wodne i lądowe |
Lato | Rośliny wodne, owady, ślimaki, owoce, jagody |
Jesień | Ziarna, nasiona, wysokoenergetyczne pokarmy |
Zima | Nasiona, korzenie, przetrwałe bezkręgowce (dokarmianie tylko, gdy jest bardzo zimno) |
Wiosną kaczki (zwłaszcza samice) jedzą dużo drobnych zwierząt, bo potrzebują białka na jaja i wychów młodych. Latem korzystają z obfitości roślin i owadów. Jesienią magazynują energię, jedząc dużo nasion i zbóż. Zimą, gdy luk w naturze, szukają najbardziej kalorycznych rzeczy – głównie nasion i korzeni.
Czego kaczki nie mogą jeść?
Wiedza o tym, czego kaczki nie powinny dostawać, jest równie ważna jak znajomość ich ulubionych pokarmów. Niektórzy chcąc pomóc, karmią je rzeczami szkodliwymi, zwłaszcza chlebem. Ale są też inne produkty, które mogą im poważnie zaszkodzić, a nawet je otruć.
Niebezpieczne produkty i trujące rośliny
Kaczkom nie podajemy: chleba, pieczywa, solonych przekąsek (chipsów, krakersów), słodyczy, fast foodów, zepsutych resztek z ludzkiego stołu. Sól zaburza gospodarkę wodną ptaka. Przetworzone jedzenie i słodycze są toksyczne dla kaczek, podobnie niektóre rośliny (warto sprawdzić, które są dla nich bezpieczne, zwłaszcza przy hodowli domowej).

Dlaczego chleb jest szkodliwy?
Karmienie kaczek chlebem to bardzo zły pomysł. Chleb nie ma składników potrzebnych dla ptaków, jest pusty kalorii, prowadzi do otyłości, niedoborów, a także zawiera groźną dla kaczek sól. Problemem jest też tzw. kwas chlebowy, który pojawia się w czasie trawienia chleba i zakwasza organizm ptaka. To prowadzi do chorób, takich jak kwasica żołądka, cukrzyca, uszkodzenia nerek, a także deformacji skrzydeł (tzw. syndrom anielskiego skrzydła), przez co kaczka nie może latać i łatwiej pada ofiarą drapieżników.
Resztki chleba zanieczyszczają również wodę, powodują rozwój bakterii i pleśni, a także przyciągają szczury. Najlepsze, co możesz zrobić dla kaczek, to nie karmić ich chlebem ani resztkami z kuchni.