Abonament radiowo-telewizyjny: wszystko, co musisz wiedzieć

Co to jest abonament radiowo-telewizyjny?

Abonament radiowo-telewizyjny to ustawowa opłata, którą płaci się na rzecz utrzymania publicznych stacji radiowych i telewizyjnych w Polsce. Wynika z obowiązującej ustawy i ma zapewnić niezależne finansowanie dla mediów publicznych, co daje im szansę spełnienia misji – przekazywania społeczeństwu informacji, programów kulturalnych, edukacyjnych i rozrywkowych wolnych od nacisków reklamodawców czy polityków.

System ten działa od wielu lat i, podobnie jak w innych krajach, czasem budzi kontrowersje. Tematem sporów są opłaty, sposób ich pobierania oraz wyłączenia. Pomimo prób modyfikacji systemu, na przykład wprowadzenia opłaty audiowizualnej, obecnie to właśnie abonament rtv wciąż obowiązuje i nakłada określone obowiązki na właścicieli odbiorników.

Jakie urządzenia podlegają obowiązkowi płacenia?

Abonament rtv muszą płacić osoby, które mają radio lub telewizor zdolne technicznie do słuchania lub oglądania programów. Nie ma znaczenia czy oglądasz tylko serwisy streamingowe albo słuchasz internetowego radia – jeśli twoje urządzenie może odbierać sygnał, musisz je zarejestrować i płacić abonament. Przepisy nie patrzą na faktyczne użycie sprzętu, tylko na samą możliwość odbioru.

Kto powinien rejestrować odbiornik?

Zgodnie z prawem, każdy kto stał się właścicielem radia lub telewizora, musi go zarejestrować w ciągu 14 dni, bez względu na to, czy jest to sprzęt nowy czy używany.

Rejestracji dokonuje się w placówce Poczty Polskiej lub przez internet. W zamian otrzymuje się numer konta do wpłat abonamentowych. Jeśli nie zgłosisz odbiornika na czas, w razie kontroli może Ci grozić grzywna.

Kto płaci abonament radiowo-telewizyjny?

Płacić muszą zarówno osoby fizyczne, jak i firmy lub instytucje. Najważniejsze – obowiązek pojawia się wtedy, gdy masz zarejestrowany odbiornik radiowy lub telewizyjny. Nie zależy to od tego, czy faktycznie oglądasz czy słuchasz publicznych programów, wystarczy, że technicznie możesz to robić.

Osoby fizyczne – kto płaci?

W przypadku osób prywatnych abonament opłaca gospodarstwo domowe, w którym jest zgłoszony do rejestru odbiornik, niezależnie od ich liczby. Obejmuje to urządzenia w domu oraz prywatnym samochodzie.

Pewne grupy są z tego obowiązku zwolnione – należą do nich seniorzy, osoby z niepełnosprawnościami, bezrobotni i osoby korzystające z pomocy społecznej. Szczegóły znajdziesz w kolejnych akapitach.

Firmy i instytucje – zasady opłacania

Przedsiębiorstwa i organizacje płacą za każdy osobny odbiornik, jaki mają w swoich siedzibach. Jeśli firma ma kilka telewizorów czy radii, za każdy trzeba uiścić osobną opłatę.

Wynika to z założenia, że odbiorniki służą w firmach innym celom, np. informowaniu pracowników czy uprzyjemnianiu czasu klientom. Inspekcje w firmach są zazwyczaj częstsze niż u osób prywatnych.

Jakie są obecne stawki abonamentu radiowo-telewizyjnego?

Kwoty są co roku ogłaszane przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, a Poczta Polska podaje je na swojej stronie. Koszt zależy od tego, czy masz tylko radio, czy także telewizor, i może się niewiele zmieniać z roku na rok. Możesz też otrzymać zniżkę przy płatności za więcej niż jeden miesiąc na raz.

Cennik abonamentu rtv w latach 2024-2025

Płacąc za cały rok do 25 stycznia otrzymasz 10% zniżki – to rozwiązanie, które pozwala wydać mniej niż przy comiesięcznych wpłatach.

Czy opłaca się płacić z góry?

Tak, bo płacisz mniej – za radio oszczędzasz 10,40 zł rocznie, a za telewizor lub radio z telewizorem 32,70 zł. Dodatkowo nie musisz pamiętać o opłatach przez kolejne miesiące, co jest wygodne. Zniżka obowiązuje, jeśli zapłacisz za cały rok z góry najpóźniej do 25 stycznia.

Zwolnienia z abonamentu radiowo-telewizyjnego

Polskie przepisy pozwalają niektórym grupom nie płacić abonamentu rtv. Zwolnienia są przeznaczone przede wszystkim dla osób, które mogą mieć problem z regularnym regulowaniem tej opłaty, na przykład ze względu na wiek, dochód, chorobę czy sytuację życiową. Lista tych, którzy nie muszą płacić, jest długa.

Aby skorzystać z ulgi, trzeba spełniać dokładnie określone warunki i często także zgłosić się osobiście z potwierdzającymi dokumentami.

Kto może nie płacić abonamentu?

• Osoby, które skończyły 75 lat (zwolnienie następuje automatycznie z rejestru PESEL).
• Osoby powyżej 60 lat z emeryturą nieprzekraczającą pewnego limitu.
• Osoby z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, zaliczone do I grupy inwalidztwa lub mające orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy.
• Bezrobotni.
• Pobierający świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo rentę socjalną.
• Osoby korzystające z pomocy społecznej.

Pełna lista znajduje się w ustawie o opłatach abonamentowych.

Zwolnienia dla seniorów – wiek i warunki

Najprościej mają osoby powyżej 75. roku życia – nie muszą niczego zgłaszać, ich zwolnienie następuje samoczynnie poprzez dane z PESEL.

Dla osób w wieku 60-74 lata trzeba spełnić dodatkowy warunek: miesięczna emerytura nie może przekroczyć połowy przeciętnej krajowej pensji (w 2025 roku to 4090,86 zł brutto). Tacy seniorzy muszą potwierdzić prawo do ulgi odpowiednimi dokumentami.

Zwolnienia dla innych grup

Ponadto ze zwolnienia korzystają osoby z poważną niepełnosprawnością i bezrobotni. Również pobierający świadczenia pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, rentę socjalną oraz ci, którym przyznano prawo do pomocy społecznej, są zwolnieni z płacenia abonamentu.

Jak uzyskać zwolnienie?

Najczęściej trzeba przedstawić dokumenty na poczcie potwierdzające uprawnienia do ulgi. Wyjątkiem są seniorzy 75+, którym zwolnienie przysługuje z automatu.

Seniorzy (60-74 lata) prezentują dowód osobisty i decyzję o emeryturze, wypełniają szablonowe oświadczenie i mogą korzystać ze zwolnienia od następnego miesiąca. Warto wcześniej sprawdzić na stronie Poczty Polskiej bądź dzwoniąc na infolinię, jakie dokładnie dokumenty są potrzebne w twojej sytuacji.

Zmiany w przepisach o abonamencie rtv

O potrzebie zmian w systemie abonamentu mówi się od lat, gdyż nie wszyscy uznają go za skuteczny i sprawiedliwy. Co jakiś czas pojawiają się projekty nowelizacji, które miałyby zmienić sposób finansowania mediów publicznych. Warto to śledzić, bo nowe rozwiązania mogą wejść w życie w dowolnej chwili.

Obecnie trwają prace nad zmianami w ustawie medialnej, które mogą przynieść nowe zasady w finansowaniu telewizji oraz radia. Póki jednak nie wprowadzą nowych przepisów, obowiązuje obecny system.

Nowe zasady i więcej zwolnień

Przepisy były już kilka razy zmieniane, głównie w zakresie rozszerzania uprawnień do zwolnienia na kolejne grupy społeczne. Trwają prace, które mogą przynieść dalsze ulgi lub uproszczenia systemu poboru abonamentu, by był on mniej kłopotliwy dla zwykłych ludzi.

Czy opłata audiowizualna zastąpi abonament?

Rozważany jest pomysł, by abonament rtv zastąpić opłatą audiowizualną. Miałaby być doliczana automatycznie do podatku dochodowego, pobierana przez urzędy skarbowe, i wynosić 108 zł rocznie (9 zł miesięcznie) od każdej dorosłej osoby. Opłata miałaby być obowiązkowa dla wszystkich poza wyjątkami takimi, jak obecnie w abonamencie (np. bezrobotni, osoby z niskim dochodem, uczniowie, młodzież do 20 lat, osoby z niepełnosprawnościami, emeryci po 75 roku życia).

Dopóki nie wprowadzą tej zmiany, obowiązuje obecny sposób pobierania abonamentu.

Co grozi za niepłacenie abonamentu rtv?

Opłata abonamentowa jest obowiązkiem prawnym. Jeśli tego nie zrobisz i zostanie to wykryte, Poczta Polska może domagać się zapłaty oraz naliczyć karę.

Kontrole nie zdarzają się bardzo często, ale mogą się trafić – a wtedy kary bywają wysokie.

Jakie są kary za niepłacenie?

• Grzywna wynosi trzydziestokrotność miesięcznej opłaty – np. w przypadku telewizora to 819 zł, a radia 261 zł.
• Ponadto musisz od razu zarejestrować odbiornik i zacząć płacić za kolejne miesiące.
• Kara nie zastępuje zaległości – osobno mogą Cię też wezwać do uregulowania nieopłaconych rat.

Jak przebiegają kontrole i egzekwowanie opłat?

Kontrole prowadzą pracownicy Poczty Polskiej, którzy muszą się wylegitymować. Zwykły listonosz tego nie robi – tylko specjalny kontroler z odpowiednią legitymacją i upoważnieniem.

Podczas kontroli patrzy się, czy odbiornik jest sprawny, czy zarejestrowany i jak długo go posiadasz. Jeśli stwierdzą nieprawidłowości, sporządzają protokół, który może być podstawą do nałożenia kary i rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego.

FAQ – pytania i odpowiedzi na temat abonamentu rtv

Abonament rtv budzi dużo pytań – czy trzeba płacić za nieużywane urządzenie, jak udokumentować wpłatę, czy można zrezygnować z opłaty przez wyrejestrowanie sprzętu. Oto odpowiedzi na najczęstsze wątpliwości:

W razie innych pytań możesz zadzwonić na infolinię Poczty Polskiej: (+48) 43 842 06 06 (czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8-20).

Jak potwierdzić opłacanie abonamentu?

Dowód wpłaty to potwierdzenie przelewu lub potwierdzenie wydane przez pocztę. Najlepiej zachować je przez jakiś czas, gdyż mogą być potrzebne przy kontroli.

Czy trzeba płacić za sprzęt, z którego nie korzystam?

Tak, obowiązek wynika z posiadania urządzenia zdolnego do odbioru, a nie z jego faktycznego używania. Nawet radio lub telewizor stojące nieużywane w domu wciąż nakładają na Ciebie konieczność płacenia abonamentu, jeśli nie masz prawa do zwolnienia.

Czy można wyrejestrować odbiornik i przestać płacić?

Możesz wyrejestrować radio lub telewizor, jeśli już go nie masz (np. sprzedałeś, oddałeś lub sprzęt się zepsuł tak, że nie odbiera sygnału). Robisz to w placówce pocztowej i od następnego miesiąca nie musisz płacić. Ale podczas kontroli musisz być w stanie udowodnić, że sprzętu rzeczywiście nie masz lub jest on trwale niesprawny. Próba wyrejestrowania sprawnego odbiornika nadal naraża na karę.